Lipiec-sierpień 2021 (nr. 259)
Redakcja: teksty i opracowania tekstów: I. Kunowska, opracowanie graficzne: M. Widok, Matematyka: B. Dorawa

Wersja na smartfona / czytnik eBook-ów: format PDF

A teraz wszystkich czeka nagroda:

Wakacje! Słońce! Piękna pogoda!

Pachnące kwiaty na łąkach, w trawie,

Kąpiel w jeziorze, łódka na stawie.

Perlista rosa na listkach w borze,

Złociste pola, rzeka i morze.

     Czesław Janczarski

 

AKTUALNOŚCI

16 lipca        –  Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel

23 lipca        – otwarcie XXXII Igrzysk Olimpijskich w Tokio

25 lipca        – Dzień Bezpiecznego Kierowcy

1 sierpnia     – Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego

6 sierpnia    –  Święto Przemienienia Pańskiego

10 sierpnia   – Dzień Przewodników i Ratowników Górskich

15 sierpnia   – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
                      – Rocznica Cudu nad Wisłą
                      – Święto Wojska Polskiego

26 sierpnia   – Święto Matki Bożej Częstochowskiej

31 sierpnia   – Dzień Solidarności i Wolności

Drogie Dzieci, wyruszacie na wakacyjne szlaki po jakże innym roku szkolnym, po czasie niepewności związanym z obostrzeniami, które na pewno dla Was i waszych Rodziców były nie małym wyzwaniem. Cieszcie się pogodnym niebem, przebywaniem z waszymi rówieśnikami i oglądajcie otaczający Was świat z ciekawością. Wspaniałych przeżyć!

 Życzy Redakcja

BLASKI I CIENIE… czyli co w historii drzemie…

Kronikarz naszych dziejów

 Płomienie ognia pełzały po drewnianych ścianach izby, odbijając się w oczach zebranych domowników. Siedzieli zasłuchani, choć tę powieść znali już prawie na pamięć. Wielka wyprawa króla Jagiełły pod Grunwald, dwa miecze przysłane przez wielkiego mistrza i bitwa, która złamała potęgę zakonu krzyżackiego… Jasiek nie odrywał wzroku od ojca, pana Jana Długosza… Szlachcic z przejęciem opowiadał o rycerzach w zbrojach zgromadzonych pod chorągwią z białym orłem, o tym, jak przed bitwą odśpiewali „Bogurodzicę”, jak  Zawisza Czarny gromił Krzyżaków. Tyle lat upłynęło od zwycięstwa grunwaldzkiego, a jemu zdawało się, że to było wczoraj. Chciał , by synowie poznali jak najwięcej z chwalebnej przeszłości, znali dzieje własnego rodu. A może pójdą w ślady ojca?

    Jednak Jasiek nie przywdział zbroi ani miecza. Ciągnęło go do nauki, do grubych ksiąg, gdzie uczeni mnisi kunsztownie zapisywali wszystkie mądrości. Zapragnął poznać te skarby, a potem… Może i on weźmie pióro do ręki i stworzy wielkie dzieło, które wszystkich zadziwi? Dlatego chętnie chodził do szkoły parafialnej w rodzinnym Nowym Korczynie, a potem zapisał się na słynną Akademię Krakowską. Razem z innymi żakami studiował przez trzy lata, nie zdobył jednak tytułu naukowego. Został kapłanem i wstąpił na dwór biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego, stając się jego zaufanym sekretarzem i kanclerzem.

    Ksiądz Jan często chodził na modlitwę do katedry wawelskiej. Z zaciekawieniem patrzył na wiszące u sklepienia chorągwie krzyżackie zdobyte pod Grunwaldem. Przypominały mu się wtedy opowieści ojca o wielkiej bitwie. Nikt jednak nie potrafił mu powiedzieć nic więcej o tych trofeach, do jakich oddziałów należały. Dociekliwy Długosz poradził sobie. Gdy na koronację króla Kazimierza Jagiellończyka przyjechało poselstwo krzyżackie, poprosił posłów o informacje o chorągwiach. Wszystko zostało zapisane i tak powstała pierwsza księga Jana Długosza – o sztandarach krzyżackich, z pięknymi rysunkami na pergaminie. Potem przyszły kolejne, z największym dziełem, które rozsławiło jego imię w całej Europie. Była to historia Polski od najdawniejszych czasów, czyli od legendarnego króla Popiela, aż po lata współczesne Długoszowi. Oczywiście nie zabrakło w kronice obszernego opisu bitwy pod Grunwaldem.

    Swoje ogromne dzieło ksiądz kanonik pisał do końca życia, aż do 1480 roku. Nie dokończył go, pozostawiając 12 ksiąg kroniki dla przyszłych pokoleń – dla nauki i przykładu. Król Kazimierz Jagiellończyk docenił zdolności i ogromną pracowitość księdza kanonika. Powierzał mu ważne zadania, wysyłał z poselstwem do Papieża, do Krzyżaków. Zlecił też Długoszowi wychowanie swoich sześciu synów: Władysława. Kazimierza, Jana, Aleksandra, Zygmunta, Fryderyka.

Trzech z nich zostało królami, Kazimierz – świętym, patronem Litwy. Zachęcał ich, by naśladowali wielkich bohaterów, z ich przykładu czerpali siłę i zachętę do dobrego rządzenia.

Największy polski dziejopisarz spoczywa Na Skałce w Krakowie wśród wielkich Polaków.

 Małgorzata Rutkowska

 

POCZYTAJ MI MAMO… POCZYTAJ MI TATO…

O KUBKU

Ten, kto pamięta, że Pan Bóg jest najważniejszy, zawsze na pierwszym miejscu, ten kocha swojego ojca, matkę, siostrę i braci, zwłaszcza „najmniejszego” w domu – to znaczy malucha. Potrafi także podzielić się tym, co zaraz opowiem.

    Kiedy czytałem o kubku wody – przypomniało mi się to, co zaraz opowiem.

    Pewnego lipcowego dnia, w czasie letnich wakacji, kiedy był taki upał, że wysychały studnie, Janek trzymał w ręku czubaty kubek zimnej, orzeźwiającej wody. Dostał go od gospodyni, obejmował oburącz jak skarb, podnosił powoli do ust. Nagle podbiegł Paweł.

    -Daj mi się napić.

    Janek skrzywił się jak wieża w Toruniu, nadął się jak balon, poczerwieniał jak czereśnia. Nawet górne zęby straszyły mu z gęby. Ścisnął mocniej kubek, żeby mu nie wyrwano, i wołał:

                                                 Woda moja, w moim kubku,

                                                  nic ci nie dam – ty półgłupku!

    Kiedy jednak podniósł nos – zobaczył spokojne lipcowe niebo. Przypomniało mu nagle Pana Boga. Złagodniał, rozluźnił się, uśmiechnął. Już nie trzymał kubka oburącz, ale jedną ręką.

    – Podzielę się z tobą – tobie też wyschło w gardle.

                   I nie mówiąc ani słówka,

                    pili razem wodę z kubka.

    Wystarczy, że Bóg się przypomni – zaraz przestajemy się kłócić, a zaczynamy się lubić. I wszyscy w domu: ojciec, matka, siostry, bracia stają się bardzo ważni, bo Bóg – najważniejszy ze wszystkich – chce, żebyśmy żyli ze sobą w zgodzie i żebyśmy zawsze dzielili się tym, co mamy.

    Ile razy biorę kubek do ręki, nawet taki z wyszczerbionym uchem – dziękuję Panu Jezusowi za to, że mówił i o nim. Kubek to dziwna rzecz, każdy ma dwoje uszu, a on tylko jedno.

  Ks. Jan Twardowski

Znane i nieznane ciekawostki zasłyszane

Pierwszy medal olimpijski dla Polski

Igrzyska Olimpijskie to największa impreza sportowa na świecie wywodząca się z tradycji antycznych. Pierwsza olimpiada czasów nowożytnych odbyła się w 1896 r. w Atenach. Niestety państwo polskie nie istniało wtedy na mapach, ale wielu sportowców o polskich korzeniach pojawiało się w ekipach państw zaborczych czy państw, do których zawiodły ich emigracyjne szlaki.

Oficjalnie Polacy uczestniczą w igrzyskach od 1924 r.. To właśnie tam pierwszy medal (srebro) dla niepodległej Polski 27 lipca wywalczyła czwórka kolarzy torowych – Fr.Szymczyk, J.Łazarski, J.Lange i T.Stankiewicz. Kilkanaście minut później pierwszy medal (brąz) w konkurencji indywidualnej – skokach przez przeszkody – wywalczył wybitny jeździec, major kawalerii Adam Królikiewicz na koniu Picador.

Pierwszy złoty medal zdobyła Halina Konopacka w rzucie dyskiem w 1928 r. w Amsterdamie. W plebiscycie dziennikarzy sportowych została również uznana Miss Igrzysk w Amsterdamie.

 

W skrócie

9 lipca 1521 r. na wieży Zygmuntowskiej zamku na Wawelu zawieszono najsłynniejszy polski dzwon. Dzwon Zygmunta. Swoim głosem oznajmia on wszystkim Polakom najdonośniejsze wydarzenia kościelne i narodowe. Bije  m.in. w Nowy Rok, Wielkanoc, Dzień Konstytucji 3 Maja, Boże Ciało, Wszystkich Świętych, Święto Niepodległości, Boże Narodzenie.

Oznajmił nam wybór Karola Wojtyły na papieża, inaugurację Roku Miłosierdzia, bił 17.04.2019 r. po pożarze katedry Notre Dame w Paryżu czy 20.03.2020 r.   w czasie modlitwy o ustanie pandemii COVID-19.

Dzwon uruchamiany jest ręcznie przez 8-12 ludzi.

15 lipca wypada 150 rocznica urodzin podróżnika, geografa, wybitnego znawcy krain polarnych Henryka Arctowskiego.

W latach 1887-99 był współorganizatorem i uczestnikiem wyprawy arktycznej na statku Belgica, który jako pierwszy w dziejach zimował w lodach Antarktydy. Zajmował się również badaniami zmian klimatycznych. Jego imię nosi polska stacja badawcza na Antarktydzie.

31 lipca przypada 130 rocznica śmierci Franciszka Liszta wybitnego kompozytora (ma w swoim dorobku ok.350 dzieł), nauczyciela (wyszkolił ok. 400 osób) i wielkiego przyjaciela Polski. Przyjaźnił się z Fr.Chopinem, A.Mickiewiczem, J.Słowackim, H.Wieniawskim, J.Kossakiem.

10 sierpnia 1681 r. poświęcono kaplicę św.Wawrzyńca na Śnieżce. Jest to najwyżej położony zabytek sztuki barokowej i czynny obiekt sakralny. Na wysokości 1602 m n.p.m w dzień św.Wawrzyńca  patrona ratowników i przewodników górskich odprawiana jest tu uroczysta msza św.

 

Najpiękniejsze sanktuaria

Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin

Leśniów to mała miejscowość położona na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, ok. 35 km od Częstochowy.

Jak głosi legenda książe Władysław Opolczyk wiózł na Jasną Górę obraz Czarnej Madonny i figurkę Maryi z Dzieciątkiem. Było upalne lato w  1382 r. – nie było wody – ani dla ludzi ani dla koni – wyschły studnie i źródła. Pielgrzymi modlili się o ocalenie i wtedy w cudowny sposób wytrysnęło źródło, które przywracało zdrowie i goiło rany. Książe z wdzięczności pozostawił w tym miejscu figurkę i nakazał zbudowanie kaplicy.

W Leśniowie przybywało pątników. Za otrzymane łaski składali cenne dary, ubierali cudowną figurę w kosztowne szaty. Od 1706 r. do ich obsługi sprowadzono paulinów.

W 1967 r. figurkę koronował kardynał Stefan Wyszyński w obecności biskupa Karola Wojtyły.

Rzeźba Madonny pochodzi z XIV w. i przedstawia Maryję trzymającą Jezusa na prawej ręce i berło w lewej. Stoi w późnobarokowym ołtarzu głównym kościoła Nawiedzenia Maryi Panny z XVII w.

W każdą drugą niedzielę miesiąca odprawiane są tu msze dla dzieci ze specjalnym błogosławieństwem, w trzecią – w intencji rodzin czy w czwartą niedzielę  – mam w stanie błogosławionym.

Kościół ulegał wielu przebudowom, jego ściany zdobią liczne wota ofiarowane przez pielgrzymów.

Główne uroczystości odpustowe odbywają się 2 lipca.